Czemu pies merda ogonem? Pozornie proste pytanie wymaga odwołania się do psiej behawiorystyki. Warto pogłębić swoją wiedzę w tej dziedzinie – to okazja, aby lepiej poznać naszego pupila.
Powszechne jest przekonanie, że merdanie ogonem to przejaw psiego zadowolenia. Niestety, to zbyt duże uproszczenie. Trzeba zacząć od tego, że pies, w przeciwieństwie do człowieka, nie potrafi opowiedzieć o swoich uczuciach. Musi je pokazać. I potrafi to zrobić – kluczem jest uważna obserwacja czworonoga przez właściciela, która pomoże rozpoznać psie emocje. Ważna jest także znajomość kontekstu sytuacyjnego.
Niewiele osób wie, że szczenięta zaczynają machać ogonkami przed ukończeniem drugiego miesiąca życia, co ułatwia ich komunikację z matką. Niektórzy twierdzą, że machanie ogonem jest ukształtowane podczas rywalizacji szczeniąt o pokarm matki.
Pies nie merda ogonem jednostajnie. Wręcz przeciwnie, wykonywane przez niego ruchy mają zmienne natężenie. Różny jest też ich kierunek. Ma to związek między innymi z:
• charakterem psa,
• jego aktualnymi odczuciami,
• stopniem podporządkowania właścicielowi.
Badania naukowe dowodzą, że pies zadowolony będzie merdał ogonem raczej w prawo. Ruchy wykonywane w lewo to już oznaka strachu lub zdenerwowania. Warto o tym pamiętać w szczególności wtedy, gdy obcujemy z cudzymi zwierzętami. Dodatkowo dowiedziono, że wraz z ruchami ogona w lewo podnosi się psie tętno, często zwierzak zaczyna wtedy także niespokojnie biegać.
Sposób, w jaki pies wita się ze swoim przyjacielem, wiele mówi o łączącej ich relacji:
• pies obojętny – będzie merdał ogonem niezbyt intensywnie,
• pies podporządkowany – będzie machał ogonem szybko lub bardzo szybko, a ruchy będą sprawiały wrażenie nieco nerwowych, sam ogon zaś będzie skierowany ku dołowi,
• pies dominujący – będzie merdał ogonem zdecydowanie wolniej, w sposób sprawiający wrażenie dystyngowanego; jego ogon będzie wyraźnie uniesiony ku górze.
Merdanie ogonem przez psa nie może być więc jednoznacznie uznawane za odpowiedniki ludzkiego uśmiechu. Psie ruchy są zdecydowanie bardziej wieloznaczne i trudniejsze do odczytania.
Machając ogonem do innego psa, nasz zwierzak może przekazywać dwojakiego rodzaju sygnały, które oko właściciela powinno się nauczyć rozpoznawać. Podobnie jak ruchy ogonem u kota, psie merdanie może wyrażać:
• radość ze spotkania innego psa, który może się okazać kompanem do wspólnych zabaw i szaleństw; jest to wyraz instynktu stadnego u czworonogów,
• niepewność lub lęk przed potencjalnie silniejszym przedstawicielem swojego gatunku, pewien rodzaj nerwowości i zaniepokojenia.
Baczne obserwowanie zachowania naszego pupila pozwala na rozpoznawanie wielu jego nastrojów. A co z obcymi psami? W przypadku zwierząt, które widzimy być może pierwszy raz w życiu, sytuacja jest trudniejsza. Ruchy ogona dają jednak pewną wskazówkę do rozpoznania psich intencji:
• wysoko podniesiony ogon – oznaka pobudzenia i dużej pewności siebie; należy szczególnie uważać, bo zwłaszcza w obronie swojego terytorium taki pies może stać się agresywny,
• ogon opuszczony i skulony pomiędzy nogami – pies jest niepewny, boi się i najprawdopodobniej szykuje do ucieczki; opuszczenie ogona ma na celu maskowanie zapachu z gruczołów okołoodbytowych tak, aby nie zostawić po sobie śladu,
lekko naprężony ogon – znak czujności lub zaciekawienie.
Ciekawostką jest, że część naukowców ma odmienny pogląd na naturę machania ogonem przez psa. Według nich takie ruchy są wyrazem konfliktu, który wywołują w zwierzęciu różne uczucia. Przykładem może być jednoczesna radość i ekscytacja, które pojawiają się w zwierzęciu na widok jego właściciela.
