Zakopane nazywane jest zimową mekką Polaków. Wielu kojarzy się z tandetą oraz wszechogarniającymi reklamami, jednak to intrygujące miasto kryje w sobie wiele sekretów i ciekawostek wartych odkrycia.
Wiele osób podczas przechadzki mniej odwiedzanymi przez turystów dolinami może spotkać bacę z pięknym, białym psem u boku. To owczarek podhalański – rasa psów pasterskich, które po dziś dzień są wykorzystywane do pilnowania stad owiec. Są również wykorzystywane do dogoterapii. Owczarki podhalańskie są bardzo inteligentnymi psami – pomagają osobom niewidomym i są wyjątkowo przyjacielskie. Ich rodowód pochodzi z Polski, a pierwsze wzmianki o tych niezwykłych zwierzętach pojawiały się już w XVII wieku. Kontrolowana hodowla owczarków pojawiła się dopiero w 1920 roku i do dnia dzisiejszego to bardzo lubiana rasa psów.
W Tatrach żyje aż 967 kozic, które są symbolem Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tabliczki z rysunkiem tego pięknego i bardzo okazałego zwierzęcia można znaleźć zarówno na szlakach, jak i w przewodnikach rozdawanych przy wejściach na górskie szlaki. Kozice bytują w wysokich partiach gór, choć czasem zdarza się je spotkać również w dolinach. Żyją w stadach – kierdelach – liczących od 5 do 15 osobników.
Pierwszy raz z nazwą „Zakopane” naukowcy zetknęli się w dokumentach z 1605 roku. Etymologia tej nazwy wzięła się zapewne od wykarczowanej polany. Początkowo mała osada mocno się rozrosła, by 1933 roku zyskać prawa miejskie. Wcześniej została przekształcona z osad pasterzy, którzy utrzymywali się z hodowli owiec.
Od 2008 roku ten podhalański przysmak otrzymał status Chronionej Nazwy Pochodzenia (PDO). Oznacza to, że ten smaczny wędzony serek na bazie mleka owczego jest produktem regionalnym, chronionym prawem Unii Europejskiej. Można spotkać go w formie charakterystycznych warkoczy lub „gołki” – okrągłego serka, wyciskanego w drewnianej formie.
Słynne Krupówki w Zakopanem swoje miano zawdzięczają dolinie o tej samej nazwie, która została wykarczowana, by powstał jeden z najsłynniejszych deptaków w Polsce. Chętnie odwiedzają go turyści z całego świata. Oprócz dosyć tandetnych straganów można obecnie zobaczyć bardzo nowoczesną galerię handlową, z restauracją, cukierniami oraz ekskluzywnymi sklepami oferującymi charakterystyczne dla tego regionu damskie korale oraz parzenice dla mężczyzn.
Z Zakopanego można dostać się bezpośrednio aż na 17 pieszych szlaków turystycznych. To również jedyna miejscowość, przez którą należy przejechać, by dostać się nad Morskie Oko. Istnieje również trasa od strony słowackiej, jednak większość polskich turystów wybiera drogę od rodzimej strony. Samo Zakopane jest wyjątkowo malowniczą miejscowością, z której rozpościerają się wspaniałe widoki na Tatry. Samo miasto leży na wysokości 750–1126 m n.p.m. Co ciekawe, w jego granicach administracyjnych znajduje się część Tatr, dlatego tak wielu turystów ceni sobie Zakopane jako piękną, górską miejscowość, idealną do letniego lub zimowego wypoczynku.
Zakopane było wcześniej miejscowością typowo sanatoryjną, podobnie jak Krynica-Zdrój lub Busko-Zdrój. W XIX i na początku XX wieku było tam wiele sanatoriów leczących gruźlików. Czyste górskie powietrze pomagało ozdrowieć również osobom cierpiącym na inne choroby układu oddechowego. Po II wojnie światowej Zakopane stało się bardziej modne – zaczęto likwidować dawne sanatoria na rzecz domów wczasowych, hoteli oraz budynków mieszkalnych.
Zakopane to również świetne miejsce dla znawców i miłośników architektury. Do dziś zachowały się piękne wille Stanisława Witkiewicza, zbudowane we wspaniałym i bardzo rozpoznawalnym stylu zakopiańskim. Mają spadziste dachy kryte gontem i są zbudowane na kamiennych podmurówkach. W tym stylu została wykonana również słynna Kaplica Najświętszego Serca Jezusa w Jaszczurówce oraz obecna siedziba Muzeum Tatrzańskiego. W 2020 roku muzeum to przechodziło gruntowny remont.
Fot. Andriyko Podilnyk/Unsplash
